Porozmawiajmy o emocjach cz.1


Zastanawialiście się kiedyś, skąd bierze się nagłe uczucie radości podczas spotkania starego przyjaciela lub ten dziwny ucisk w żołądku, gdy coś idzie nie tak? Te reakcje to nic innego jak emocje, które towarzyszą nam każdego dnia, wpływając na nasze decyzje, relacje i samopoczucie.


Emocje to złożone reakcje psychiczne i fizjologiczne na różne sytuacje, które napotykamy w życiu. Niektóre z nich są proste i łatwe do zrozumienia, jak radość z powodu pozytywnej wiadomości czy smutek po stracie bliskiej osoby. Inne są bardziej skomplikowane, mieszając różne uczucia jednocześnie. Dlatego czasami trudno jest nam zrozumieć, co tak naprawdę czujemy.

Wielu ludzi myśli, że emocje to tylko nasze "wewnętrzne odczucia", ale prawda jest taka, że one wpływają również na nasze ciało. Przykładowo, kiedy jesteśmy zdenerwowani, nasze serce może zacząć bić szybciej, a dłonie się pocić. Z kolei uczucie spokoju i relaksu może sprawić, że nasze ciało jest rozluźnione i odprężone.

To, jak postrzegamy i interpretujemy emocje, zależy od wielu czynników, takich jak nasze wcześniejsze doświadczenia, wychowanie czy kultura, w której się wychowaliśmy. Dlatego też każdy z nas może inaczej reagować na tę samą sytuację.

Celem tego wpisu jest przybliżenie Wam, drodzy czytelnicy, fascynującego świata emocji. Razem będziemy odkrywać, skąd się biorą, jak działają i jak możemy nimi zarządzać w codziennym życiu. Więc jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się, czemu czasem płaczesz na filmach, czujesz motylki w brzuchu przed ważnym wydarzeniem czy doświadczasz gwałtownego wzrostu energii podczas ekscytującej chwili, zapraszam do śledzenia naszych wpisów. Razem zgłębimy tajniki ludzkich emocji!

Emocje Pierwotne

Emocje pierwotne, znane również jako emocje podstawowe, to grupa podstawowych uczuć, które uważa się za uniwersalne i wspólne dla wszystkich ludzi, niezależnie od kultury czy kontekstu społecznego. Koncepcja emocji pierwotnych została przedstawiona przez amerykańskiego psychologa Paula Ekmana i jego współpracowników.

Według teorii Ekmana istnieje siedem emocji pierwotnych: gniew, strach, radość, smutek, zaskoczenie, obrzydzenie i pogarda. Są one uważane za podstawę, na której opierają się inne, bardziej złożone emocje. Emocje pierwotne mają charakter uniwersalny, co oznacza, że wywołują podobne reakcje u ludzi na całym świecie, niezależnie od ich kultury.

Każda z tych emocji ma swoje charakterystyczne cechy i wywołuje specyficzne reakcje fizjologiczne oraz zachowanie. Na przykład, gniew może powodować wzrost ciśnienia krwi, przyspieszenie bicia serca i skłaniać do działania w celu obrony lub ataku. Strach może prowadzić do przyspieszonego oddechu, podwyższonego napięcia mięśniowego i skłaniać do ucieczki lub unikania sytuacji wywołujących strach.

Warto zauważyć, że emocje pierwotne nie są jedynymi emocjami, które istnieją. Istnieje wiele innych emocji, które są bardziej złożone i wynikają z kombinacji i modyfikacji emocji pierwotnych. Na przykład, wściekłość może być uważana za bardziej złożoną formę gniewu, a zazdrość może wynikać z połączenia strachu i złości.

Emocje pierwotne mają istotne znaczenie w badaniach nad emocjami i psychologią, ponieważ stanowią podstawę dla dalszych badań nad naturą emocji, ich wywoływaniem i wpływem na nasze życie i zachowanie.

Emocje Wtórne

Emocje wtórne, nazywane także emocjami drugorzędnymi lub pochodnymi, to emocje, które powstają w wyniku interpretacji lub oceny sytuacji lub innych emocji pierwotnych. Są one wynikiem naszego myślenia i procesów poznawczych.

Emocje pierwotne, takie jak strach, radość, złość czy smutek, występują spontanicznie jako reakcje na określone bodźce. Emocje wtórne pojawiają się, gdy rozważamy, interpretujemy lub oceniamy te pierwotne emocje w kontekście konkretnych sytuacji.

Przykładem emocji wtórnych może być poczucie zazdrości. Jeśli widzimy, że nasza przyjaciółka otrzymuje pochwałę za coś, co osiągnęła, możemy poczuć zazdrość. Ta emocja wtórna wynika z naszej interpretacji sytuacji, w której porównujemy swoje własne osiągnięcia z osiągnięciami innej osoby.

Innym przykładem emocji wtórnych jest wstyd. Możemy poczuć się zawstydzeni, gdy popełnimy jakiś błąd lub gdy inni ludzie zauważą naszą słabość. Wstyd jest wynikiem naszej oceny sytuacji i obaw o ocenę innych.

Emocje wtórne są silnie związane z naszymi przekonaniami, wartościami i społecznymi normami. Mogą mieć różne odcienie i intensywność w zależności od naszych indywidualnych doświadczeń i interpretacji. Ważne jest, aby być świadomym tych emocji i zdolnym do ich rozpoznawania, ponieważ mogą wpływać na nasze zachowanie i samopoczucie.



Emocje Złożone

Emocje złożone, znane również jako mieszane lub hybrydowe, to doświadczenia emocjonalne, które wynikają z jednoczesnego odczuwania różnych emocji o przeciwnych wartościach. Oznacza to, że w takiej sytuacji jedna osoba może jednocześnie odczuwać zarówno pozytywne, jak i negatywne emocje.

Przykłady emocji złożonych obejmują:

  • Miłość i zazdrość: Możesz czuć miłość do kogoś, ale jednocześnie odczuwasz zazdrość, gdy widzisz, że ta osoba jest blisko innych.
  • Dumę i zazdrość: Czujesz dumę z powodu własnych osiągnięć, ale jednocześnie odczuwasz zazdrość wobec kogoś, kto odnosi większy sukces.
  • Szczęście i troskę: Odczuwasz szczęśliwa z powodu jakiegoś wydarzenia, ale jednocześnie odczuwasz troskę o przyszłość lub innych ludzi.
  • Zaskoczenie i lęk: Możesz być zaskoczona pozytywnym wydarzeniem, ale jednocześnie odczuwasz lęk przed nieznanym.
  • Radość i smutek: Cieszysz się z pewnego osiągnięcia, ale jednocześnie odczuwasz smutek z powodu straty lub innych negatywnych wydarzeń.

Emocje złożone są często bardziej realistycznym odzwierciedleniem naszych doświadczeń emocjonalnych, ponieważ rzadko zdarza się, że odczuwamy tylko jedną emocję w określonej sytuacji. Możemy jednocześnie odczuwać różne emocje, które mogą ze sobą konkurować lub wzajemnie się wspierać.


W kolejnej części zajmiemy się tym jak można regulować własne emocje. Podamy Wam kilka sposobów na radzenie sobie z tymi, które w życiu sprawiają nam i innym najwięcej przykrości. 

A tymczasem dobrego dnia!